Chùa Sư Muôn

Chùa Sư Muôn, tên chữ Hán là Hùng Long tự, là một ngôi chùa cổ, tọa lạc trên địa bàn thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Từ thị trấn Dương Đông, men theo đường Dương Đông - Hàm Ninh, đi về phía Tây khoảng 5 km,  rẽ sang tay phải, sẽ đến được chùa. Chùa do một vị sư có tên là Nguyễn Kim Môn lập nên, do đó, còn có tên là chùa Sư Môn. Dân chúng quen gọi là chùa Sư Muôn.

Khách đến chùa, cảm nhận đầu tiên là sự bình lặng. Chùa nằm trên lưng chừng núi, giữa rừng cây tịch mịt. Phong cảnh thật là kỳ mỹ. Sau chùa là núi có nhiều cây to cao vút. Nước từ khe cao chảy xuống chân chùa, chia làm nhiều ngách bao bọc quanh thềm, chảy vào sân sau. Ngách khác len lõi dưới rặng tre để xuống triền sim.

Chánh điện được cất trên nền đá cao gần 3 mét bên trong thờ tượng Phật lớn, với đường nét điêu khắc sắc sảo. Xung quanh chánh điện có lang cang bao bọc. Đứng tựa lang cang nhìn xuôi triền núi, từ độ cao này cảnh đẹp làm hả dạ người viếng cảnh: phía tây bắc, nơi cỏ tranh xanh mướt, những vườn tiêu thắng tắp vuông từng khoảnh, từng chòm nổi lên giữa nền xanh đậm của vườn cổ thụ, những mái nhà ẩn hiện dưới bóng khói, bóng mây.

Cơn gió núi thoảng qua, tiếng đưa cây kẽo kẹt, do khách đứng đó lòng không rửa mà trong, thân không có cánh mà nhẹ, ưỡn mình hứng làn gió mát tưởng mình xa hẳn cõi phàm trần.

Chùa có tên chữ là Hùng Long Tự, theo phái Tịnh độ cư sĩ, thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam được thành lập bởi vị sư tên Nguyễn Kim Muôn.
Nhà sư đạo hiệu Giai Minh (1892 – 1946). Người một thời được báo chí Sài Gòn nhắc nhiều và người Phú Quốc lớn tuổi hẳn còn nhớ ông rất rõ.

Xuất thân là thư ký kế toán của Ngân hàng Đông Dương ông đã thử nghiệm cải cách nề nếp tu hành vận dụng đạo Phật trong tình hình xã hội hiện đại.

Năm 1932, ông ra tận hòn Thổ Chu, hòn Thơm và sau cùng là đảo Phú Quốc, tìm nơi yên tĩnh để tự tạo dựng cơ ngơi tu hành. Được dân địa phương điềm chỉ, ông tìm đến núi Suối Đá cất thảo am. Dân chúng hay tin theo học rất đông.

Năm 1946 ông mất, Chùa bị đạn bom tàn phá. Sau đó được đệ tử là Sư Minh Út trùng tu một lần cho đến nay.